Verhaal casco
Na een gedegen voorbereiding is gestart met het herstel van de kleinere Scheepsbouwhelling nummer 4 uit 1927. Het dek wordt getransformeerd naar publiek-toegankelijke ruimte, met behoud van de monumentale details. De onderliggende inpandige atelierfunctie blijft behouden. De bestaande raam- en deurpartijen worden hersteld en uitgebreid met circulaire kozijnen. De kunstenaars herstellen hun eigen ateliers.
In de planvorming is veel zorg besteed aan het behoud van oude details en het onderling waterdicht maken van de verschillende betonnen bouwdelen uit 1927 en de uitbreiding van 1953. Om de oude helling wat meer body te geven is de kruipruimte afgeschermd met een grof spijlenhekwerk, zoals voorheen aanwezig rond de materieelopslag. Als hekwerk voor de nieuwe publieke functie zijn de aanwezige kielblokken van de scheepsbouw ingezet. Drie rijen kielblokken zoals dat hoort op een scheepsbouwhelling. De middelste, vaste rij kielblokken is minimaal hersteld om het ruige karakter te behouden. De ankerogen in het hellingdek zijn alleen gevuld met dik water : een scheepsbouwproduct.
In de planvorming is veel zorg besteed aan het behoud van oude details en het onderling waterdicht maken van de verschillende betonnen bouwdelen uit 1927 en de uitbreiding van 1953. Om de oude helling wat meer body te geven is de kruipruimte afgeschermd met een grof spijlenhekwerk, zoals voorheen aanwezig rond de materieelopslag. Als hekwerk voor de nieuwe publieke functie zijn de aanwezige kielblokken van de scheepsbouw ingezet. Drie rijen kielblokken zoals dat hoort op een scheepsbouwhelling. De middelste, vaste rij kielblokken is minimaal hersteld om het ruige karakter te behouden. De ankerogen in het hellingdek zijn alleen gevuld met dik water : een scheepsbouwproduct.
Casco / ateliers
De aanwezige huurders van de originele werkplaatsen van het boveneind van de helling hebben , net als in de NDSM-tijd, functioneel deur- en raamopeningen toegevoegd. Om meer kunstenaars onderdak te kunnen de bieden is bestaande ruimte opnieuw verdeeld. Door de sloop van 100 meter binnenmuur is het atelier-oppervlak efficiënter. De oude betonnen kielwand met de steunberen is nu in alle werkplaatsen zichtbaar. Dat is ook beter voor het beleven en monitoren van het monument. Net als de bij de vaste kielblokken buiten wordt de ‘betonrot’ van kielwand en de steunberen (binnen) niet gerepareerd.
Verhaal ateliers
De zittende 9 kunstenaars hebben de totale atelierruimte opnieuw verdeeld naar 20 ateliers. De gevels zijn wederom functioneel uitgebreid met ramen en deuren. Circulaire kozijnen en deuren, passend in een door YBB uitgewerkt scenario als vergund door Dienst Monumenten en Archeologie. Binnen bouwen de huurders hun eigen sanitair en verwarmde kantoor-units op de nieuwe vloeren van de onverwarmde ateliers.
Schatkamers
De huurders hebben rond 1993 de bestaande helling betrokken en ingericht als ateliers en werkplaatsen. Door het gebouw te gebruiken is verder verval de helling gestopt. Daarnaast zijn in de helling de archieven met tekeningen en bestekken van de NDSM- schepen door de kunstenaars bewaard gebleven. In de werkplaatsen en materieelhokken zijn meerdere relicten achtergebleven van de scheepsbouw op de hellingen. Zowel de archieven als de relicten zijn na 30 jaar overgedragen aan de Stichting NDSM-Herleeft. Als hun nieuwe museum klaar is zal dit tentoongesteld worden. Een eerbetoon aan de kunstenaars van de X-helling als schatbewaarders van de Scheepsbouw- activiteiten.
BVO 1752m2 publiekstoegankelijk dak (hellingdek) en 708 m2 werkplaats en opslag in het boveneind.
Oplevering Medio 2024
Opdrachtgever Gemeentelijk Vastgoed Amsterdam
Adviseurs Bouwadviesbureau Strackee BV, Amsterdam
Aannemer Van Braam Minnesma BV / Holleman Santpoort
Herstel ateliers YBB architecten in opdracht van de huurders X-helling / Broedplaatsenfonds
Aannemer E W Technischbureau Klomp , Amsterdam i.o.v. huurders X-helling / Broedplaatsenfonds
Kozijnen, Afbouw Huurders X-helling
